Ontwikkelaars grootschalige zon-PV projecten luiden noodklok

27 september 2022

Aanstaande woensdag 28 september licht Minister Jetten (Klimaat en Energie) de Tweede Kamer in over de stand van zaken en voorgenomen beleid ten aanzien van zon-PV. Adviesbureau Berenschot heeft ook onderzoek gedaan naar het huidige beleid.

Het rapport dat daaruit voortkwam, ‘Paradox in de energietransitie: ontwikkeling zon-PV in de knel ondanks hoge energieprijzen’, concludeert dat binnen de huidige beleidskaders de grootschalige uitrol van zonne-energie (zowel op dak als op land) nauwelijks meer mogelijk is. Onderliggende redenen zijn fors hogere kosten, strengere eisen en toegenomen complexiteit. Hierdoor wordt het moeilijker om de klimaatdoelen te halen (doordat er bijvoorbeeld onvoldoende duurzaam opgewekte elektriciteit is voor groene waterstof en elektrificatie). Daarnaast raken de ambities om onafhankelijker te worden van Russisch gas verder uit het zicht. Om te voorkomen dat de realisatie van zonne-energie nog verder daalt, of zelfs compleet stopt, luiden vijf grote ontwikkelaars de noodklok.

De vraag naar duurzame elektriciteit in 2030 ligt veel hoger dan op geanticipeerd in het Klimaatakkoord. Dat betekent dat Nederlands klimaatbeleid op onvoldoende opwekcapaciteit stuurt. Tegelijkertijd constateert Berenschot in haar rapport dat ondanks de hoge energieprijzen slechts 45% van de zon-PV projecten tot ontwikkeling komt. Deze projecten staan door de gestegen kosten nu onder water. De eerste indicaties voor een dalende realisatiegraad zijn al zichtbaar: van januari tot augustus 2022 werden er 32% minder projecten gerealiseerd t.o.v. dezelfde periode vorig jaar.

De regering kan drie dingen doen om het tij te keren en te borgen dat er voldoende zonne-energie wordt gerealiseerd:

  • Pas de SDE regeling aan zodat hogere kosten worden meegenomen
    1. Een correctie op beschikte SDE++ subsidies voor gestegen ontwikkelkosten in de huidige marktsituatie.
    2. Bij toekomstige SDE++ berekeningen rekening houden met de verhoogde complexiteit en strengere eisen.
    3. Een voorbeeld te nemen aan Duitsland, waar vergoedingen en daadwerkelijke kosten dichter bij elkaar liggen doordat directe realisatie noodzakelijk is.
  • Creëer een additioneel stimuleringsinstrument voor specifieke meerkosten die gepaard gaan met strengere eisen, zoals multifunctioneel ruimtegebruik en participatie, maar niet goed in te passen zijn in een generiek instrument als de SDE++.
  • Benut het potentieel van de RES-en en stimuleer en faciliteer provincies en gemeenten om deze plannen tot uitvoer te brengen.

De uitdagingen zijn groot maar gelukkig zijn de oplossingen voorhanden. Daarom roepen wij de regering op tot ingrijpen. Zo kunnen wij door met het ontwikkelen van duurzame energie, waardoor de klimaatdoelen in het zicht blijven, we minder afhankelijk worden van Russisch gas en de energierekening lager wordt.

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Arende van der Pol a.vanderpol@sunrock.nl en Bram Klein Kranenbarg bram@groenleven.nl