Welke oplossingen zijn er voor de netcongestie?

2 maart 2023

Wij willen de klimaatdoelstellingen van 2030 halen: 55% minder CO2-uitstoot dan Nederlanders in 1990 deden. Daar werken we dan ook hard voor: met steeds innovatievere oplossingen zoals opslag bij Zonnepark Bontepolder of waterstofproject H2Hollandia. Netbeheerders geven in dit Nieuwsuur-item aan dat een groot deel van het elektriciteitsnet in Nederland vol is. Afgelopen dinsdag stelden zij voor om grote zonneparken te gaan weigeren op het net. Dit is echter wel erg kort door de bocht. En bovendien: hoe gaan we dan de klimaatdoelstellingen halen? We duiken er dieper in.

Zijn die zonneparken nog wel nodig?

De noodzaak van zonneparken is nog steeds hoog. Nederland ligt ver achter op schema om zijn klimaatdoelen te halen. Het tempo in de besparing van broeikasgassen moet verdubbelen willen we de klimaatdoelstelling – om in 2030 minimaal 55% minder uit te stoten – behalen. Voor het behalen van de klimaatdoelstellingen zijn dus nog veel meer groene energiebronnen nodig: wind-energie, aardwarmte en dus ook zonne-energie. Niet alleen op daken, maar ook grootschalige zonneprojecten. Het is niet een combinatie van of-of maar een kwestie van én-én-én.

ZONNEPARK - ALGEMEEN

Zonne-energie speelt een enorm belangrijke rol in de energietransitie. De techniek staat als een huis, het is betaalbaar en de doorlooptijden zijn kort. Met lokale energievoorzieningen zijn we minder afhankelijk van het buitenland en zijn prijzen stabieler. Het klimaatdoel van 2030 klinkt misschien nog ver weg, maar uitbreidingen of aanpassingen van de wetgeving duren vaak erg lang. In ons vakgebied is 2030 dus eigenlijk best al wel dichtbij. De urgentie en noodzaak ligt er dus zeker voor het ontwikkelen van zonneparken. 

Is het elektriciteitsnet echt vol?

Netbeheerders claimen dat het elektriciteitsnet vol is. Maar is dat echt zo? Wijnand van Hooff, Algemeen Directeur van Holland Solar de branchevereniging van de Nederlandse zonne-energiesector, zegt hierover het volgende: “Dit is een te simplistische voorstelling van zaken. Feit is dat waarschijnlijk in de toekomst op een beperkt aantal momenten in het jaar de capaciteit van het elektriciteitsnetwerk onvoldoende zal zijn om de vraag en aanbod van stroom te kunnen accommoderen. Het is de vraag of netbeheerders het net op tijd kunnen verzwaren om hun wettelijke taak, namelijk het leveren van voldoende netcapaciteit, te kunnen blijven uitvoeren.”

Simpelweg weigeren om zonneparken aan te sluiten brengt ons geen stap dichterbij de klimaatdoelen. Daarnaast lost het ook niets op: de problematiek rondom de netcapaciteit blijft. Immers, door een zonnepark te weigeren vergroot je de netcapaciteit niet opeens.

Verder zijn delen van het net, die door netbeheerders nu al als ‘vol’ worden verklaard, eigenlijk nog helemaal niet vol. Sinds 25 november 2022 zijn netbeheerders namelijk verplicht om elektriciteitsproducenten af te schakelen, wanneer er zo veel elektriciteit op het net wordt ingevoed dat het elektriciteitsnet vol dreigt te raken. Dit is tot op heden nauwelijks gebeurd.

Wat is de oplossing?

Wij, als Solarfields, vinden het jammer dat de netbeheerders niet mee denken in oplossingen. Want die zijn er genoeg. Bijvoorbeeld eerst optimaal gebruik maken van de capaciteit die nog wel op het net beschikbaar is.

De oplossing die netbeheerders aandragen: het uitsluiten op basis van locatie is niet realistisch. Grootschalige zonneprojecten kunnen niet altijd in de buurt van grote afnemers worden geplaatst door ruimtegebrek, denk bijvoorbeeld aan de steden in de Randstad. Grond is daar schaars.

“Uiteindelijk moeten we met z’n allen de klimaatdoelen halen en daar heb je gewoon meer duurzame stroom voor nodig.”
– Wannes Devillé
Wannes Deville

Innovatie en creatieve oplossingen

Bij Solarfields zijn we enorm ver met innovatieve oplossingen voor de netcongestie. Denk hierbij aan zonnepark Dorhout Mees, waterstofproject Hollandia en zonnepark Bontepolder. Bij het laatste maken we gebruik van slimme opslag van energie.

Opslag via batterij

Vanuit Solarfields lopen we daarnaast ook voorop in de energieopslag. Door de plaatsing van een batterij kunnen we het energiesysteem op diverse manieren ondersteunen. De batterij kan verlies van opgewekte elektriciteit beperken, afwijkingen tussen voorspelde en daadwerkelijke elektriciteitsopwekking compenseren op landelijk niveau, of lokaal bijdragen om netcongestie op te lossen. 

Bouw waterstofinstallatie 

We kunnen helaas nog niet alle stroom, die we zouden kunnen produceren ook daadwerkelijk afzetten. Daarom bouwen we dit jaar in samenwerking met Avitec en RePowered aan een waterstofinstallatie. Een klein energienetwerk dus waarin we flexibel gebruik maken van de beschikbare stroom.

Samen

Samen met onze collega’s zijn de oplossingen die we kunnen bieden om netcongestie te voorkomen eindeloos. Om de energietransitie te laten slagen is samenwerking noodzakelijk. Een constructieve samenwerking met netbeheerders, overheden en marktpartijen heeft dan ook onze voorkeur. Alleen zo behalen we de klimaatdoelstellingen. Samen. Samen de zon.